CHƯƠNG XIII: VẬN HÀNH VÀ CHĂM SÓC NHÀ YẾN
13.1. Tầm quan trọng của việc vận hành và chăm sóc nhà Yến
Việc vận hành và chăm sóc nhà yến giúp cho chủ nhà thường xuyên theo dõi, nắm bắt được hoạt động thực tế của nhà yến.
Nếu chủ nhà không thường xuyên chăm sóc nhà yến sẽ không thể nắm bắt tình trạng nhà yến hiện tại. Khi có sự cố hỏng hóc máy móc hay thiên địch tấn công sẽ không kịp thời xử lý, dẫn đến chim yến hoảng sợ mà bỏ đi nơi khác.
13.2. Những lưu ý khi vận hành và chăm sóc nhà Yến
13.2.1. Chăm sóc nhà Yến
a/ Một số quy tắc nghiêm ngặt khi vào nhà Yến:
- Không được hút thuốc, uống rượu bia trước khi vào nhà Yến.
- Hạn chế xịt nước hoa hoặc có mùi lạ trên người trước khi vào nhà Yến
- Vào nhà Yến nên chuẩn bị đèn pin để bảo đảm an toàn.
- Chỉ được phép vào trong nhà từ 8h-11h, 13h-15h. Chú ý soi lên trần nhà kiểm tra gián, kiến, tắc kè,…
- Tránh vào nhà Yến một mình, phải có cây cứng (gậy) trên tay đề phòng sự cố (rắn, tắc kè,…)
- Trước khi vào nhà Yến phải vào phòng kỹ thuật quan sát các hệ thống máy móc hoạt động như thế nào.
- Hệ thống tạo ẩm tạo mùi: Quan sát nhiệt ẩm hiển thị bao nhiêu và ghi vào sổ nhật ký nhà Yến
- Hệ thống âm thanh: Các amply cùng hoạt động không.
- Hệ thống quan sát: Camera hình ảnh tốt không.
- Hệ phát điện dự phòng: Thử cúp cầu dao xem bộ tích điện có hoạt động tự động không.
- Hệ thống điều khiển tự động: Kiểm tra hiển thị các Timer có cùng múi giờ không.
- Hệ thống khung tổ: Vô bên trong kiểm tra.
b/ Các bước kiểm tra và chăm sóc nhà Yến:
Bước 1: Kiểm tra hệ thống âm thanh:
- Tắt một loạt các Amply, sau đó bật lên từng cái một (mục đích: để dễ phát hiện Amply nào bị lỗi và khắc phục ngay)
- Hệ thống âm thanh đã được chỉnh âm lượng rồi thì phải ghi chú vào sổ để sau này chỉnh sửa lại cho đúng tránh tình trạng mở to quá hoặc nhỏ quá làm chim Yến không thích. Âm lượng trong nhà chim tùy thuộc vào thiết kế tường nhà có bị vang hay không
- Âm thanh ngoài nhà được điều khiển bởi 1 timer phát tiếng chim từ 5h00 đến 19h30 (trong khu dân cư đông thì chỉ đến 19h00) và có 1 đến 2 lần nghỉ máy trong ngày tùy vào trường hợp đặc biệt như: hàng xóm phản ảnh về tiếng ồn quá nhiều thì cho Amply nghỉ từ 11h00 đến13h00 mới hoạt động lại. Nếu không xảy ra vấn đề gì thì cho máy hoạt động bình thường trong thời kỳ đầu vận hành nhà Yến ( từ 5h00 sáng đến 19h00).
- Âm thanh trong nhà được điều khiển bởi 1 timer phát chim tiếng chim từ 5h sáng đến 3h sáng hôm sau và có 3 lần nghỉ máy trong nhà.
Bước 2: Kiểm tra hệ thống tạo ẩm:
- Kiểm tra hệ thống nước: lọc nước (thay lọc nếu bị nghẹt), bồn chứa nước dơ hay sạch.
- Thử máy phun sương và thông béc bằng cài Fox 1H cho độ ẩm lên cao, cho máy chạy sau đó đi thông từng béc bằng cách mở nhẹ đầu béc sau đó siết lại. Sau khi xử lý xong cài lại độ ẩm như ban đầu (bằng cách bấm nút SET và điều chỉnh lên xuống)
- Trường hợp nhà Yến sử dụng máy phun sương gà tạo ẩm bên trong thì phải vệ sinh máng nước, lược nước nằm bên dưới máy phun sương.
- Lưu ý: Nếu vệ sinh phun sương gà thì nên rút phích cắm điện ra khỏi ổ điện, khi thao tác xong mới cắm phích điện trở lại để đảm bảo an toàn tuyệt đối.
- Kiểm tra phun sương ngoài bằng cách mở timer ON sau đó xem béc phun sương ngoài có phun mạnh hay không? Nếu thấy phun yếu hay không phun thì rút ống nước đầu ra ở máy phun sương kiểm tra máy trước( máy hư thì gửi đi bảo hành),nếu máy không hư thì mới tiến hành thông béc phun sương ngoài. Sau khi kiểm tra xong thì mở timer về chế độ Auto.
Bước 3: Kiểm tra đèn cú
- Bằng cách mở timer ở chế độ ON sau đó xem đèn có sáng không? Nếu có hư hỏng thì gọi kỹ thuật để hướng dẫn. Sau khi kiểm tra xong thì mở timer về chế độ Auto.
Bước 4: Kiểm tra phân chim
- Khi vào nhà chim, nên kiểm tra có bao nhiêu đống phân, số lượng phân có tăng hay không ? Chú ý kiểm tra thanh gỗ xem có bị thấm nước và bị mốc hay không? Kiểm tra có dấu phân “lạ”, xác chim chết hay không, nếu có xác chim chết thì phải gọi kỹ thuật để được hướng dẫn xử lý. Nếu muốn xem tổ Yến thì phải dùng dụng cụ soi tổ, tuyệt đối không được đụng tay trực tiếp.
Bước 5: Xịt hóa chất
Xử lý mùi theo định kỳ cứ 10-15 ngày/ 1 lần theo bản hướng dẫn sau:
HÓA CHẤT
|
CÁCH PHA VÀ SỬ DỤNG
|
Mùi TACAVI
|
1 lít pha với 5 lít nước, phun xung quanh tường từ thanh làm tổ xuống 50cm
|
Mùi PW+ tinh Yến hương
|
mỗi thứ 125ml, cho vào máy tạo mùi TCV 7000.
|
Bột mùi ( Amoniac)
|
một muỗng canh cho vào mỗi thau phân, sau đó khuấy đều hỗn hợp. Lưu ý: Châm nước vào mỗi thau khi thấy thau hết nước.
|
- Kiểm tra nấm mốc thường xuyên để kịp thời xử lý. Tránh tình trạng để lâu ngày nấm mốc gây ảnh hưởng đến sự sinh sôi và phát triển của đàn Yến.
Nếu phát hiện nấm mốc và địch hại thì phải làm theo hướng dẫn sau:
CÁCH PHÒNG
| |
Xử lý nấm mốc
|
Lau sạch thanh gỗ bằng bàn chải cước , Dùng Tacali Plus pha nước tỉ lệ 1:20 thấm vào nơi gỗ bị ẩm mốc.
|
Xử lý gián
|
Dùng thuốc diệt gián (Soflac) 20g pha với 5lít nước và phun tất cả lối đi, phun lên nơi có gián.
|
Bước 6: Kiểm tra hệ thống hẹn giờ (timer):
- Kiểm tra timer có đúng giờ không? Kiểm tra nút On – Auto – OFF (phải để nút gạt ở vị trí Auto mới đúng).
- Trước khi rời khỏi nhà chim phải kiểm tra hệ thống timer lần nữa để tránh trường hợp mở chế độ ON liên tục
Nên ở lại đến 19h00 xem chim về và xem có chim lạ phá đàn chim Yến hay không ( chim cắt, chim cú mèo,chim heo,…v.v). Nên núp ở một nơi xa nhà chim để xem hoặc quan sát qua Camera.
13.2.2. Vận hành nhà Yến
a/ Tiêu chuẩn môi trường trong nhà Yến
- Nhiệt độ: 27 – 310C (Lý tưởng: 26 -280C)
- Độ ẩm: 75 – 90 % (Lý tưởng: 85%)
- Ánh sáng: 0,02-0,1 lux.
b/ Hệ thống phun sương ngoài trời:
Chim Yến thường thích thú khi bay lượn xuyên qua làn nước có hạt nhỏ li ti, máy phun sương nhằm thu hút chim Yến lại gần căn nhà Yến đang trong quá trình dụ chim. Ngoài ra hệ thống phun sương có tác dụng làm mát căn nhà.
Thời gian hoạt động của máy theo chương trình (có thể thay đổi chương trình bằng cách chỉnh timer):
1. 09h – 09h15
2. 10h – 10h15
3. 11h – 11h15
4. 12h – 12h15
5. 13h – 13h15
6. 14h – 14h15
7. 15h – 15h15
8. 16h – 16150
…
c/ Hệ thống tạo ẩm:
Máy tạo ẩm có tác dụng điều tiết độ ẩm trong nhà Yến, do đó việc vận hành máy tạo ẩm phụ thuộc vào tình trạng độ ẩm hiện thời trong nhà Yến bằng việc theo dõi độ ẩm trên thiết bị chuyên dụng ( FOX 1H hoặc H91). Thông thường máy tạo ẩm được vận hành hàng ngày theo chu kỳ mà máy đo được thực tế trong nhà Yến và máy chạy khi độ ẩm dưới dưới mức thông số được kỹ thuật viên cài đặt sẵn.
Máy được cài đặt chạy mặc định thông qua thiết bị do kỹ thuật viên cài sẵn, thông thường độ ẩm được cài đặt ở mức giao động từ 75-80%. Chủ nhà phải thường xuyên kiểm tra độ ẩm trong nhà bằng cách quan sát, theo dõi thông số trên thiết bị theo dõi độ ẩm (FOX 1Hhoặc H91). Nếu độ ẩm không đạt chuẩn như trên (75 – 80 % ) thì cần kiểm tra lại thiết bị tạo ẩm trong nhà để kịp thời xử lý trong thời gian sớm nhất.
Chủ nhà kiểm tra béc phun ẩm 1 lần/ tuần. Nếu béc bị tắc thì tiến hành tháo béc ra và thông béc lại. Nếu độ ẩm trên 85% thì phải tắt một số béc phun sương trong nhà và tiến hành các biện pháp giúp nhà Yến thông thoáng để độ ẩm hạ xuống. Máy tạo ẩm hoạt động khi độ ẩm xuống dưới 75%, và tự động ngắt khi độ ẩm tăng lên từ 1% so với mức cài đặt.
VD: Thiết bị theo dõi độ ẩm được cài ở mức độ ẩm cho phép là 80%. Trong thời gian hoạt động, nếu độ ẩm thực tế trong nhà Yến hạ xuống dưới 80% thì máy tạo ẩm bắt đầu hoạt động để tăng độ ẩm lên. Ngược lại, khi thiết bị đo độ ẩm báo mức độ ẩm thực tế trong nhà Yến là 81% thì máy tạo ẩm sẽ tự động ngắt nhằm giảm độ ẩm xuống.
d/ Hệ thống âm thanh
Máy âm thanh là thiết bị quan trọng nhằm dẫn dụ chim Yến lại gần và bay vào căn nhà Yến trong thời gian dụ Yến ban đầu.
Âm thanh bên ngoài nhà thường được phát từ 5h00 đến 19h00.
Âm thanh bên trong nhà trong thời gian đầu thường được phát suốt 24 giờ. Trừ trường hợp Yến trong nhà nhiều và thu hoạch định kì mỗi tháng thì thời gian hoạt động sẽ thay đổi thành 3h00 sáng đến 0 giờ sáng hôm sau thì nghỉ. Đến 3h00 sáng lại hoạt động lại nhằm đảm bảo thời gian nghỉ cho máy móc và tăng tuổi thọ của amply.
Chủ nhà phải thường xuyên kiểm tra khả năng hoạt động của máy và các loa phát, đảm bảo hệ thống hoạt động ổn định đem lai hiệu quả dẫn dụ cao.
e/ Một số lưu ý:
- Không tham quan, kiểm tra, thu hoạch, cải tạo nhà Yến vào những khoảng thời gian sau:
+ Sáng: 5h – 8h
+ Trưa: 11h – 13h
+ Chiều: sau 15h đến 8h sáng hôm sau
- Thường xuyên kiểm tra và tiêu diệt thiên địch: Gián, kiến, chuột, cú, chim heo. Khi có các loại địch hại này phải tiến hành xử lý ngay.
CÔNG TY TNHH TẦM CAO VIỆT
ĐC: 75/5R, Phan Văn Hớn, Tân Thới Nhất, Q.12, HCM
ĐT: 08.6252.4947- 0916.146.805
NHẬT KÝ BẢO HÀNH- BẢO TRÌ NHÀ YẾN
CHỦ ĐẦU TƯ: ……………………………………………
Cách ghi lại các thông số khi bảo trì chăm sóc nhà yến thì ghi lại các thông số vào nội dung : ghi số ẩm độ, gỗ không mốc, âm thanh hoạt động tốt,...ĐÁNH GIÁ ghi nhận định chung như dấu phân số chim ở
STT
|
NGÀY THÁNG
|
NỘI DUNG BẢO HÀNH-BẢO TRÌ
|
GIỜ VÀO RA
|
NHÂN CÔNG
|
ĐÁNH GIÁ
|
GHI CHÚ
|
01
|
…./…./.....
|
Ẩm nhiệt độ:
Thanh gỗ:
Âm Thanh:
Camera:
Máy tích điện:
Hệ điều khiển tự động:
Hệ tạo mùi:
| ||||
02
|
..../..../....
|
Ẩm nhiệt độ:
Thanh gỗ:
Âm Thanh:
Camera:
Máy tích điện:
Hệ điều khiển tự động:
Hệ tạo mùi:
|
NHẬT KÝ THI CÔNG LẮP ĐẶT THIẾT BỊ NUÔI YẾN
SỐ: ……../NKCT-TCV
1. Tên công trình :……………………………………………………………………………
2. Địa điểm xây dựng: ................................................................................................................
3. Chủ đầu tư (chủ nhà yến):................................................................. ĐT:.............................
4. Đơn vị thi công lắp đặt thiết bị nuôi chim yến:
CÔNG TY TNHH TẦM CAO VIỆT
Giám sát công trình : ................................................................ĐT:......................................
Nhân viên hỗ trợ :
1/...................................................... 2/...............................................................
3/………………………………….. 4/………………………………………...
5/………………………………….. 6/ ……………………………………….
STT
|
NGÀY THÁNG
|
NỘI DUNG CÔNG VIỆC (Sáng/Chiều)
|
THIẾT BỊ
|
NHÂN CÔNG
|
ĐÁNH GIÁ
|
GHI CHÚ
|
Khởi công theo hợp đồng ngày........................................................ Thực tế..............................
Bàn giao theo hợp đồng ngày......................................................Thực tế.............................
Nhật ký này gồm: 03 trang, đánh số thứ tự từ 01 đến số 03
GIÁM SÁT CÔNG TRÌNH CHỦ ĐẦU TƯ
(Ký và ghi rõ họ tên) (Ký và ghi rõ họ tên)